Kuchnia grecka

Grecja jest suchym i górzystym krajem. Jego mieszkańcy żyją w surowych warunkach, z trudem osiągając plony. W Grecji północnej występuje dość pastwisk, więc mięso w tej części półwyspu jest stosunkowo dostępnym towarem. Na południu zaś wypasać się mogą jedynie kozy i owce. Kuchnia grecka jest odpowiednikiem nielekkich warunków naturalnych panujących w tym kraju. Jest kuchnią stosunkowo prostą, głównie opiera się na surowcach miejscowych. Zazwyczaj postrzega się ją jako kuchnię prostą i zdrową. Fundamentem kuchni greckiej jest oliwa z oliwek. Stosowana była już w starożytności jako kosmetyk, Grecy nacierali nią włosy i ciało po kąpieli. Obecnie oliwa stanowi podstawę niemal wszystkich greckich dań, służy do smażenia, dodaje się ją do sałatek, jest składnikiem wielu sosów. Wbrew pozorom ten zielony olej jest bardzo zdrowy i lekkostrawny. Przyjezdnym dokuczać może (poza ogromną ilością dodawanej oliwy) temperatura serwowanych dań, są one nieomal letnie, Grecy nie podają dań gorących twierdząc, że chcą uwypuklić naturalny smak potrawy.

Kuchnia grecka – charakterystyka

Cechą charakterystyczną jest brak jakiejkolwiek kolejności podawania dań. Często więc na stole ukazują się równocześnie drugie dania, sałatki, zupy, przekąski, desery. Nagromadzenie mnóstwa dań w jednym miejscu dodaje uroku greckiej kuchni. W centralnym punkcie stołu znajduje się kosz z chlebem i woda. Grecki posiłek buduje wspólnotę, na stole wszystko jest wspólne, można brać z każdego talerza, zaś po posiłku w restauracji najczęściej dzieli się kwotę rachunku przez wszystkich biesiadników.

Kuchnia grecka – potrawy

Nieodzownym elementem uczty jest wino, z którego Grecja słynie. Tradycyjny posiłek nie może się też obejść bez zakąsek (zwanych mezedes). Zazwyczaj przekąskami są sery, pieczywo, pasta do chleba. Przekąska musi być ostra, by zaostrzała apetyt. Najbardziej powszechne przekąski to smażone kabaczki (kolokithakia tyganita), smażona papryka (piperies tyganites), pasta czosnkowa skordalia, tzatziki, czyli pasta z fetą, czosnkiem i ogórkami. Podporę kuchni greckiej stanowią też greckie placki – pites, przypominające ciasto francuskie. Można kupić je praktycznie na każdym straganie, podawane z rozmaitym nadzieniem. W Polsce zaś największą karierę zrobiła sałatka grecka, spotykana w wielu kombinacjach. Tradycyjna sałatka grecka nazywana jest choriatiki, bazuje na świeżych warzywach (pomirodach, ogórkach, czerwonej cebuli), serze feta, oliwkach oraz przyprawach.

Mięsa, które najczęściej spotykane są w greckiej sztuce kulinarnej to baranina, jagnięcina i wołowina. Popularne jest danie zwane moschari kacrolas me patates, czyli cielęcina duszona z ziemniakami. Często spotyka się też jagnię pieczone z karczochami lub sosem cytrynowym. Wiele z dań greckich bazuje na mięsie mielonym. Najbardziej znana jest musaka, czyli mielone mięso, bakłażany i ser żółty, czy swoista odmiana włoskiej lasagne – pasticio, zapiekanka z makaronu, mielonego mięsa, pomidorów i sera żółtego.

W regionach nadmorskich powszechne są rozmaite owoce morza, skorupiaki, mięczaki i ryby. Popularną rybą w Grecji jest barwena. Na każdym rynku kupić można ośmiornice, kalmary, krewetki. Dodatkiem do dań z owoców morze często bywa ryż. Obywatele greccy z zamiłowaniem zjadają też zupy, traktowane jako pożywne danie. Nie bez podstaw zresztą, gdyż greckie supas gotowane są na bazie treściwych składników: fasoli, grochu, soczewicy i mięs. Dość duży procent przepisów kuchni greckiej stanowią przepisy wegetariańskie. Grecy często zapiekają jarzyny z nadzieniem z serów, kaszy, kuskusu. Najczęściej spotkamy się w Grecji z zapieczonymi bakłażanami, papryką, karczochami, pomidorem. Dodatkiem do zapiekanych warzyw jest fava, czyli pasta z groszku. Nieodzownym dodatkiem do jedzenia jest regionalne wino, najpopularniejsze jest retsina. Ma niesłychanie charakterystyczny smak ziemi, kamieni, lasu, a jedynie trochę wina. Wynika to z tego, że przyprawione jest żywicą sosnową. Retsina to wino młode, które musi leżakować jedynie kilka tygodni, potem można je już podawać. Należy je wypić w dość krótkim terminie, gdyż po upływie roku w smaku coraz bardziej zaczyna przypominać ocet.

Grecy, jak większość południowców, nie jadają pełnych śniadań. Śniadanie jest szalenie mało popularne, zamiast niego zwykle jada się sucharki popijane kawą lub placki z dżemem. Lunch jada się zwykle późnym popołudniem, natomiast koło godziny jedenastej statystyczny mieszkaniec Grecji konsumuje ciasto zwane tyropitta, nadziane gorącym serem feta. Głównym posiłkiem dnia jest kolacja, jedzona najczęściej w tawernach czy restauracjach.

Podsumowując, Grecja jest krajem działającym na zmysły. Na myśl o nim pojawiają nam się w wyobraźni białe domki z niebieskimi oknami, przepiękne ciepłe morze, oliwne gaje w dolinach, drzewa pomarańczowe. Warto więc odkryć dla siebie bogactwo kuchni, która pochodzi z tak pięknych krain.