Niedowład to zmniejszona zdolność ruchowa mięśnia lub grupy mięśni. Może to dotyczyć jednej lub dwóch kończyn, połowy ciała lub mięśni twarzy. Następuje osłabienie siły i spowolnienie ruchów dowolnych mięśni.
Niedowłady spowodowane są uszkodzeniem dróg nerwowych lub komórek nerwowych: neuronów mózgu lub rdzenia. Odróżnia się niedowłady wiotkie i niedowłady lub porażenia kurczowe.
1. Niedowłady wiotkie – powstają na skutek uszkodzenia komórek ruchowych, np. w chorobie Heinego – Medina (polio). W okresie przed porażennym choroby pojawia się ogólna adynamia (bezsilność) mięśni, osłabienie odruchów, bolesne skurcze mięśniowe. Wkrótce potem, często jednocześnie, pojawiają się porażenia, które ustają zwykle w ciągu 48 – 72 godzin.
Jest kilka postaci tej choroby, zależnie od tego, jakiej części ośrodkowego układu dotyczy. W postaci rdzeniowej porażeniu ulegają najczęściej mięśnie kończyn dolnych, rzadziej górnych, w nielicznych przypadkach mięśnie tułowia i mięśnie oddechowe.
Porażenia są:
- niesymetryczne, o typie wiotkim,
- z osłabieniem siły i napięcia mięśniowego,
- ze zniesieniem lub osłabieniem odruchów,
- mogą też przybrać postać wstępującą zajmując kolejno kończyny dolne, tułów, kończyny górne, mięśnie oddechowe.
Leczenie – postacie porażenne wymagają wczesnej rehabilitacji:
- odpowiednich masaży wibracyjnych,
- stosowania ruchów biernych i czynnych,
- ochrony przed przykurczami i nadmiernym rozciąganiem mięśni i ścięgien,
- w celu zmniejszenia bóli mięśniowych zalecane są gorące kąpiele i okłady.
2. Niedowłady lub porażenia kurczowe – związane są z uszkodzeniem mózgu w okresie okołoporodowym (rozwój płodowy, poród lub po porodzie) lub po zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. Porażenie najczęściej dotyczy wszystkich kończyn, jednak bardziej nasilone jest w kończynach dolnych.
Mięśnie szkieletowe poruszające naszym ciałem unerwione są długimi włóknami nerwowymi biorącymi początek w rdzeniu kręgowym. W wyniku uszkodzenia mózgu, który ma działanie hamujące komórki ruchowe rdzenia, dochodzi do nadaktywności tych komórek, co wywołuje wzmożone, stałe napięcie mięśni. W wyniku tego pewne grupy mięśniowe mają przewagę nad innymi, dochodzi do nienaturalnych przykurczy, a czasem – w przypadku braku rehabilitacji – do trwałego usztywnienia kończyn w patologicznych ustawieniach. W kończynach dolnych przewagę zdobywają zginacze stawów biodrowych, kolanowych i skokowych, przez co u chorego nieleczonego z czasem w ogóle nie można uzyskać wyprostu kończyn. Trwające długo, dużego stopnia spastyczne (kurczowe) wzmożenie napięcia mięśni u dzieci powoduje deformacje układu szkieletowego.
Leczenie:
Podstawą leczenia jest rehabilitacja. Należy ją rozpocząć możliwie wcześnie, bezpośrednio po ustaleniu rozpoznania, a nawet w przypadku podejrzeń. Rehabilitacja ma na celu usuwanie występujących nieprawidłowych napięć mięśniowych i nieprawidłowych odruchów. Ważna jest też rola rodziców, ponieważ rehabilitacja wymaga wykonywania wielokrotnie w ciągu dnia ćwiczeń i prowadzenia ich czasem przez wiele lat.
W niektórych wykonuje się leczenie operacyjne – zabiegi ortopedyczne (wydłużanie ścięgien, przesuwanie przyczepów mięśni) lub metody neurochirurgiczne (przecięcie części włókien nerwowych).
Was this helpful?
1 / 0