Rośliny wodne

Rośliny wodne, inaczej hydrofity, to rośliny których pączki zimują w wodzie. Rośliny wodne cechują się relatywnie słabo rozwiniętym systemem korzeniowym, niektóre zaś nie mają go wcale, za to mają silnie rozwinięte kłącza. Hydrofity charakteryzują się ubogim wykształceniem tkanek mechanicznych i przewodzących, nie posiadają także nabłonka oraz aparatów szparkowych. Posiadają duże przestrzenie międzykomórkowe wypełnione powietrzem.

W strefach klimatycznych, gdzie występują warunki niekorzystne dla wegetacji, takie jak zima, pączki roślin zimują w wodzie, natomiast na wiosnę odtwarzają się w postaci nowego pędu. Rośliny wodne w Polsce stanowią dużą grupę roślin.

Rośliny wodne są grupą roślin, które aby się rozwijać wymagają stałego poziomu wody. Wprawdzie istnieją gatunki, które potrafią egzystować w strefie bagien, ale wiąże się to z zahamowaniem ich rozwoju.

W strefie toni wodnej żyją trzy główne grupy roślin:

Rośliny wodne zanurzone

Rośliny wodne zanurzone rosną one w różnych porach roku, powodem tego jest pochodzenie ich ze zróżnicowanego klimatu. Mogą zdawać się nam niezbyt atrakcyjne, gdyż zakotwiczają się na dnie i nie mają większych walorów dekoracyjnych. Do roślin takich należą miedzy innymi moczarka kanadyjska. Część z roślin podwodnych ma jednak liście lub kwiaty, które wynurzają się na powierzchni wody, na przykład jaskier wodny czy rzęśl bagienna. Te rośliny wodne pełnią bardzo ważną rolę, gdyż są głównym kreatorem równowagi biologicznej. Za dnia produkują w procesie fotosyntezy tlen, nocą zaś, gdy fotosynteza hamuje, rośliny zużywają część wytworzonego wcześniej tlenu. Drugą ważną cechą tychże roślin jest ich efektywność w wykorzystaniu nadwyżki składników odżywczych w wodzie, co przyczynia się do polepszania czystości w danym akwenie i ogranicza narastanie glonów, odpowiedzialnych za niepożądany zakwit wody. Najbardziej znanymi roślinami podwodnymi są: rogatek sztywny, przęstka pospolita, wywłócznik kłosowy, oraz wspomniane wcześniej jaskier wodny i moczarka kanadyjska.

Rośliny swobodnie pływające

Rośliny swobodnie pływające – nie zakorzeniają się w dnie zbiorników wodnych, mają korzenie zwisające w dół. Rośliny te po włożeniu do nowego zbiornika mogą potrzebować kilku dni by powrócić do równowagi, chociaż małe gatunki przyjmują się bardzo szybko (rzęsa wodna może nieopatrznie w krótkim czasie zarosnąć cały staw). W Polsce liczba gatunków roślin pływających jest relatywnie mała, powodem tego są niezbyt korzystne warunki klimatyczne, większość więc roślin tego typu, spotykanych w polskich akwenach jest gatunkami egzotycznymi. Traktuje się je zwykle jako rośliny jednoroczne. Najpowszechniejsze rośliny tego typu to pływacz zwyczajny, rzęsa trójrowkowa czy żabiściek pływający.

Rośliny wodne wynurzone

Rośliny wodne wynurzone – z pływającymi liśćmi, zakotwiczają się w dnie przy pomocy kłączy, natomiast ich liście pływają po powierzchni wody. Ich aparaty szparkowe znajdują się na górnej stronie liścia. Naturalnym ich środowiskiem są muliste stawy, obfitujące w składniki pokarmowe. Rośliny te zakorzeniają się w mule, czerpiąc poprzez korzenie substancje odżywcze. Są to rośliny bardzo ekspansywne, w krótkim czasie mogą zająć ogromne powierzchnie, dlatego sadząc je we własnych zbiornikach powinniśmy na nie szczególnie uważać. Mamy również rośliny wodne pływające, które nie zakotwiczają się w dnie zbiornika wodnego. Najpopularniejsze rośliny to lilie wodne (zwane grzybieniami), grążel żółty, grzybieńczyk wodny oraz kotewka orzech wodny.

Nieco inną kategorią w obrębie roślin wodnych są rośliny akwariowe. Są to rośliny wodne, które mogą być hodowane w akwarium i terrarium. Pochodzą one z mokrych ekosystemów, najczęściej są to właśnie hydrofity, rośliny wodne. Zwykle pochodzą ze stref tropikalnych i subtropikalnych. Hoduje się je głównie jako rośliny ozdobne, chociaż ich główna funkcją jest poprawa parametrów wody za sprawą jej natleniania oraz filtrowania. Są konkurencją dla niechcianych w takich środowiskach glonów, stanowią dobrą kryjówkę dla niektórych zwierząt, czasem też są dla nich dobrym uzupełnieniem pokarmu. Co niektóre gatunki zwierząt wodnych wykorzystują również rośliny te jako miejsce do rozrodu.

Pośród ogromnej liczby rodzajów roślin wodnych znajdziemy rośliny cechujące się szybkim wzrostem, światłolubne oraz takie, które preferują środowiska o ubogim naświetleniu. Jedne z gatunków porastają skały lub korzenie, inne tworzą odrębne skupiska, istnieje też duża grupa roślin wolno pływających. Najbardziej znane w Polsce rośliny akwariowe to kabomba wodna, kryptokoryna, nurzaniec, wgłębka wodna oraz żabienica.