Wrzuć artykuł na Fejsa! poleć na NK
Wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych jest wciąż mało znaną chorobą wątroby, występuje ona tylko i wyłącznie w czasie ciąży. Może ona powodować liczne powikłania nie tylko w przebiegu ciąży, ale również w rozwoju dziecka. Kobieta ciężarna chora na cholestazę winna być objęta szczególną opieką, zaś ciążę taką traktuje się jako ciążę wysokiego ryzyka.
Obecnie nie ma jednej definicji wewnątrzwątrobowej cholestazy ciężarnych, dlatego brak jest nadal jednoznacznie brzmiących wskazań dotyczących diagnostyki i leczenia tej choroby. Cholestazę ciężarnych uznaje się przeważnie za schorzenie występujące jedynie w ciąży.
Cholestaza ciężarnych – przyczyny
Cholestaza zazwyczaj pojawia się w trzecim trymestrze, bardzo rzadko przed 26 tygodniem ciąży. Bardziej narażone na cholestazę są kobiety, które już raz rodziły dziecko oraz kobiety starsze. Większe ryzyko wystąpienia cholestazy występuje też w miesiącach zimowych.
Nie jest do tej pory poznana geneza tej dolegliwości. Jedną z hipotez jest wystąpienie obciążenia genetycznego, przejawiającego się wrodzoną nadwrażliwością na hormony płciowe. Zaobserwowano bowiem, że u kobiet, w których rodzinach występowała już cholestaza, pojawianie się tego schorzenia jest wielokrotnie częstsze. Nie bez znaczenia są także czynniki wynikające ze środowiska życia, diety. Bezpośrednią jednak przyczyną pojawienia się cholestazy jest zwiększona nadwrażliwość na hormony takie jak estrogen i progesteron, które w trakcie ciąży są szczególnie aktywne. Największe stężenie tych hormonów występuje właśnie w trzecim trymestrze ciąży, dlatego u zdecydowanej większości pacjentek stwierdza się cholestazę właśnie w tym okresie.
Cholestaza ciężarnych – objawy
Podstawowym objawem wewnątrzwątrobowej cholestazy ciążowej jest świąd skóry, zaczynający się od stóp i dłoni. Świąd ten rozszerza swój obszar działania, przenosi się na kończyny, tułów, zaś w bardziej zaawansowanych przypadkach obejmuje również szyję, uszy, twarz. Objawy te z reguły zaostrzają się w godzinach wieczornych i w nocy, co często skutkuje bezsennością. Swędzenie skóry zazwyczaj wyprzedza o kilka lub kilkanaście dni nieprawidłowy wyniki badań wątroby, dlatego jest dość dobrą przesłanką do zdiagnozowania cholestazy ciężarnych. Na skutek uporczywego drapania się mogą powstawać przeczosy, które przeradzają się często w infekcje ropne.
W przypadku cholestazy ciężarnych może wystąpić również słabo nasilona żółtaczka (diagnozuje się ją u około 20% kobiet), współwystępować mogą również mdłości, wymioty, brak łaknienia. Pod koniec okresu ciąży natężenie objawów zmniejsza się, spowodowane jest to spadkiem poziomu estrogenów. Całkowite ustąpienie objawów następuje w przeciągu kilku kolejnych dni po porodzie. Niestety, nawrót choroby występuje u około 70% kobiet, które zachodzą w kolejną ciążę.
Cholestaza ciężarnych – diagnoza
W diagnozowaniu cholestazy bierze się pod uwagę:
1. Ocenę wyników badań wątroby. 2. Występowanie cholestazy w rodzinie (obciążenie genetyczne). 3. Cholestazę w poprzedniej ciąży. 4. Przyczyny świądu (należy wykluczyć inne możliwe przyczyny świądu).
5. Ustąpienie objawów świądu i powrót do poprawnego działania wątroby po porodzie.
Choroba może przebiegać nietypowo we wczesnym swoim stadium, dlatego prawidłowa diagnoza może być znacznie utrudniona. Dodatkową trudnością jest też fakt, że objawy cholestazy są bardzo podobne do objawów wielu innych chorób. Są to choroby wątroby, takie jak: wirusowe zapalenie wątroby, żółtaczki wrodzone, kamica pęcherzyka żółciowego, uszkodzenia wątroby, zespołu HELLP, oraz inne choroby, np. świerzb, grzybica, nadczynność tarczycy, niedokrwistość z braku żelaza, alergie.
Cholestaza ciężarnych – leczenie
Gdy wystąpienie cholestazy zostanie już potwierdzone, kobieta ciężarna najczęściej trafia na oddział patologii ciąży, gdzie poddaje się ją leczeniu farmakologicznemu. Ciekawe jest to, że jeśli chodzi o objawy choroby, których doświadcza matka dziecka, nie wymagają w zasadzie hospitalizacji, gdyż są to objawy zazwyczaj łagodne i przemijające. Hospitalizuje się kobietę ciężarną ze względu na duże zagrożenie dla płodu. Rolą leczenia farmakologicznego jest przede wszystkim łagodzenie objawów. Lekarze stosują kwas ursodezoksycholowy, którego zadaniem jest obniżenie poziomu żółci w wątrobie. W celu wyeliminowania świądu używa się substancji takich jak cholestyramina i leki antyhistaminowe. Wadą tych substancji jest jednak zwiększanie ryzyka niedoboru witaminy K, dlatego bardzo często leczenie uzupełnia się o preparaty witaminowe. Równolegle do leczenia farmakologicznego stosuje się adekwatną do stanu wątroby dietę. Wątroba jest bardzo osłabiona, trzeba więc unikać potraw, które zawierają wiele tłuszczu, czyli smażonych. Zabronione są również słodycze, napoje gazowane. Zalecane jest picie kompotu, jedzenie dań gotowanych, zaś słodycze można zastąpić lekkimi biszkoptami.
Was this helpful?
0 / 0