Endoskopia jest to zabieg leczniczo-diagnostyczny, polegający na wprowadzeniu do wnętrza ciała pacjenta specjalnej sondy nazywanej endoskopem w celu przeprowadzenia badań. Początki tego typu zabiegów sięgają czasów starożytnych. Wtedy to grecki lekarz Hipokrates z Kos, żyjący w latach 460-370 p. n. e. podejmował pierwsze próby zaglądania do wnętrza ludzkiego ciała. W swoich pismach opisywał między innymi zabieg anoskopii, jest to oglądanie wnętrza odbytu przy pomocy anoskopu przy pomocy światła słonecznego odbijanego w specjalnym zwierciadle. Pierwsze narzędzie skonstruowane do celów endoskopowych powstało na początku XIX wieku we Frankfurcie.
Przy wykorzystaniu endoskopu wykonuje się szereg badań układu oddechowego. Jednym z nich jest bronchofiberoskopia, która jest wziernikowaniem wnętrza tchawicy i oskrzeli. Podczas tego badania możliwe jest wykrycie chorób tych organów. Umożliwia ono również pobieranie próbek błony śluzowej do badań cytologicznych, bakteriologicznych i histopatologicznych. Wykonuje się je za pomocą fibroskopu, giętkiego przewodu wprowadzanego przez jamę ustną pacjenta pod znieczuleniem. Chory w tym przypadku powinien siedzieć lub leżeć na plecach. Istnieje również badanie krtani, które nazywa się laryngoskopią oraz badanie tylnej ściany gardła zwane stroboskopią. Dużo więcej badań za pomocą endoskopu można przeprowadzić w układzie pokarmowym. Do najpopularniejszego należy gastroskopia, czyli badanie przełyku, żołądka i dwunastnicy. Można za jego pomocą zdiagnozować wrzody żołądka i dwunastnicy, zmiany nowotworowe oraz pobrać wycinki do badań histopatologicznych a nawet zatamować małe krwotoki. Ponadto wykonuje się szczegółowe badania przełyku, żołądka, dwunastnicy czy jelit w tym jelita czczego i grubego. Kolonoskopia czyli szczegółowe badanie jelita grubego dzieli się na diagnostykę odbytnicy (rektoskopię) i badanie tylko końca odbytu (anoskopię). Poza wyżej wymienionymi zabiegami można również wziernikować stawy, badanie takie określa się pojęciem Artroskopia. Kolposkopia jest badaniem pochwy i szyjki macicy, dzięki niemu można rozpoznać guzy jajników czy ciążę pozamaciczną. Cystoskopia pozwala na diagnozowanie zakażeń, nowotworów, kamicy nerkowej, czy polipów. Specjalny wziernik wprowadza się przez cewkę moczową pacjenta. Laparoskopia polega na wprowadzeniu do wnętrza ciała chorego endoskopu przez małe nacięcia w obrębie jamy brzusznej, w celu badania jamy otrzewnej. Jest jeszcze jedno bardzo precyzyjne badanie oka i nazywa się ono endoskopią igłową.
Samo badanie ma w większości przypadków bardzo prosty przebieg. Większość z nich przeprowadza się przy znieczuleniu. Endoskop wprowadza się przez jamę ustną, cewkę moczową, pochwę lub odbytnicę. Pacjent w zależności od konkretnego zabiegu siedzi lub leży na brzuchu albo na plecach. Bezpośrednio przed badaniem lekarz przeprowadza wywiad na temat stanu zdrowia chorego i w skrócie opisuje jak będzie wyglądał cały zabieg. W większości przypadków wyniki badań są dostępne zaraz po zabiegu, z wyjątkiem konieczności skierowania wycinka na histopatologię, wtedy okres oczekiwania na wynik wynosi 1-2 tygodni.
Podczas endoskopii wykorzystuje się specjalistyczne przyrządy zwane endoskopami. Jest to giętki przewód światłowodowy na końcu którego znajduje się kamera i źródło światła. Jego końcówkę można obracać w dowolnym kierunku co umożliwia szczegółowe przeprowadzenie badania. Przy jego pomocy można również wprowadzić do jam ciała badanego miniaturowe narzędzia takie jak mini głowica USG, cewniki, szczoteczki, kleszczyki, poszerzała itp. Po takim zabiegu może dojść do powikłań. Jednak nie są one zazwyczaj groźne i nie zagrażają w sposób bezpośredni życiu pacjenta. Najczęściej są to bóle gardła, niewielkie krwawienia, zaburzenia rytmu serca, kaszel, gorączka. Do poważniejszych należą przebicie ściany przełyku, dwunastnicy czy żołądka oraz odma opłucna.
Wskazania do wykonania tego rodzaju zabiegów to udrożnienie przełyku tą właśnie metodą, tamowanie niedużych krwotoków, które mogą być wykonane przy pomocy endoskopu oraz wszelkie badania układu pokarmowego, oddechowego oraz rozrodczego.
Endoskopia jak każde badanie w mniejszy lub większy sposób obciąża organizm pacjenta, z tego powodu nie zawsze może ona zostać wykonana. Ciężkie choroby płuc, serca, nadciśnienie tętnicze, perforacja przewodu pokarmowego, mogą dyskwalifikować chorego do tego rodzaju badania. Również podczas ciąży czy ostatnich dwóch tygodni cyklu miesiączkowego może uniemożliwić wykonanie endoskopii.
Was this helpful?
0 / 0