Gruczolakowłókniak zwany fibroadenomą to niezłośliwy guzek piersi. Powstaje na skutek rozrostu tkanki gruczołowej i włóknistej, pod wpływem dużej ilości estrogenów. Jest jednym z najczęstszych łagodnych guzów piersi, najbardziej narażone są na niego kobiety między 18. a 30. rokiem życia. Zmiana zlokalizowana jest najczęściej w górnej, zewnętrznej części piersi. Guzek jest łatwy do wykrycia przy samobadaniu. Jest bezbolesny, dobrze wyodrębniony, przesuwalny względem podłoża i skóry, o owalnym lub okrągłym kształcie. Jego średnica sięga kilku centymetrów, choć czasami może osiągnąć rozmiary do kilkunastu centymetrów.
W niezwykle rzadkich przypadkach – mniej niż 2% – gruczolakowłókniak może ulec zezłośliwieniu. Po okresie przekwitania następuje proces zwapnienia i regresji. Gruczolakowlókniak jako guz niezłośliwy nie zagraża zdrowiu. W przypadku zdiagnozowania go należy jednak zachować szczególną ostrożność. Guz wymaga zatem stałej kontroli, regularnych badań i monitorowania zmian. Gruczolakowłókniak nie ma związku z występowaniem i rozwojem raka piersi. Rozrastając się jednak do ponadprzeciętnych rozmiarów może wywoływać ból. Wtedy właśnie należy go usunąć.
Rozróżniamy trzy podstawowe rodzaje gruczolakowłókniaków:
- Gruczolakowłókniaki proste – to najpowszechniejszy rodzaj, składa się z tkanki gruczołowej i włóknistej, jest niegroźny.
- Gruczolakowłókniaki złożone – prócz tkanki gruczołowo – włóknistej w jego skład wchodzą inne zmiany proliferacyjne (rozrostowe) piersi, takie jak hiperplazja czy adenosis, jego pojawienie się jest równoznaczne ze zwiększonym ryzykiem pojawienia się raka piersi.
- Gruczolakowłókniaki olbrzymie – do tej grupy zaliczamy te guzy, które rosną szybko, do rozmiarów powyżej 5 cm i mogą tym samym spowodować zniekształcenie piersi. Wśród tej klasyfikacji wyróżnia się czasami jeszcze jeden rodzaj gruczolakowłokniaków, jakimi są gruczolakowłókniaki młodzieńcze, czyli te pojawiające się u nastolatek w okresie pokwitania.
Guzki złożone wiążą się z niewiele większym ryzykiem rozwoju raka piersi, niż w przypadku guzów prostych. Ma to miejsce szczególne w przypadku kobiet starszych, w których rodzinie występowały przypadki nowotworów złośliwych piersi.
Przyczyny powstawania tych zmian chorobowych nie są do końca jasne. Jako najbardziej prawdopodobną przyczynę podaje się zaburzenia hormonalne kobiet w wieku rozrodczym. Guzki powstają pod wpływem dużej ilości estrogenów. Statystyki wskazują, że gruczolakowłókniaki rozwijają się częściej u kobiet bezdzietnych, z nieregularną miesiączką. Powiększają się w okresie stosowania tabletek antykoncepcyjnych lub hormonalnej terapii zastępczej. W większości przypadków zmiany te ulegają regresji po okresie przekwitania.
Do najczęstszych objawów towarzyszących pojawieniu się gruczolakowłókniaków jest ból. Może pojawiać się on w czasie ucisku podczas samobadania piersi, choć czasami może występować ból trwały. Statystyki mówią, że u kobiet poniżej 40. roku życia 80% gruczolakowłókniaków nie zmienia swojej wielkości. Około 15% zmian zmniejsza się lub zanika. Jedynie w granicach 5 do 10% guzy powiększają się.
Diagnostyka schorzenia przebiega inaczej w wypadku dwóch grup wiekowych. Pacjentki do 25 roku życia – obligatoryjne jest badanie fizykalne oraz badanie USG piersi. Jeżeli obraz uzyskany w wyniku badania ultrasonografem jest typowy i czytelny można na nim poprzestać. Konieczność wykonania biopsji zachodzi w przypadku istnienia czynników ryzyka raka piersi. Do tych czynników zaliczamy m.in.: nietypowy obraz guzka w badaniu USG lub występowanie raka w rodzinie. U pacjentek powyżej 25 roku życia w pierwszej kolejności wykonuje się badanie fizykalne (palpacyjne) oraz USG piersi. Zaznaczyć trzeba, że USG będzie skuteczniejsze w grupie kobiet młodych, z powodu trudniejszego do interpretacji obrazu mammograficznego w przypadku piersi o budowie zdominowanej tkanką gruczołową. U pacjentek starszych obraz uzyskany w badaniu ultrasonografem nie jest dowodem wystarczającym na potwierdzenie istnienia gruczolakowłókniaka. Konieczne staje się zatem wykonanie biopsji cienkoigłowej. W niektórych przypadkach i ten zabieg może być niewystarczający do potwierdzenia istnienia guzka. Zatem aby jednoznacznie potwierdzić diagnozę zalecana jest biopsja gruboigłowa.
Ciężko mówić o leczeniu gruczolakowłókniaków, ponieważ jeżeli zachodzi taka konieczność, są one po prostu usuwane. Postępowanie jest uzależnione przede wszystkim od wieku pacjentki. Zasadą jest, że u pacjentek poniżej 25 roku życia guzków nie usuwa się, chyba że na ich własne życzenie. Zalecana jest obserwacja, polegająca na badaniach fizykalnych i USG raz na 3 – 6 miesięcy. Jeżeli biopsja gruboigłowa u pacjentek powyżej 25 roku życia potwierdzi istnienie guza to i w tym przypadku nie ma konieczności wycinania go, a obserwacja polega na tych samych badaniach jak u niższej grupy wiekowej. Obligatoryjne przesłanki chirurgicznego usunięcia zmiany, niezależnie od wieku, to: znaczny rozrost i wyjściowa wielkość guza powyżej 5 cm, dolegliwości bólowe, podejrzenie złośliwego charakteru, asymetria piersi. Jeżeli zaistnieje konieczność zabiegu to zostanie In przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym, potrwa od 45 do 60 minut. Nie wiąże się z koniecznością pobytu w szpitalu. W niezwykle rzadkich przypadkach może dojść do zniekształcenia piersi lub widoczności blizny, dlatego zabiegu nie poleca się kobietom młodym.
Was this helpful?
1 / 0