Kolonoskopia

Co to jest kolonoskopia?

Kolonoskopia – to badanie jelita grubego. Przeprowadza się je za pomocą tzw. kolonoskopu. Jest to giętki i miękki instrument w postaci rurki dołączonej do źródła światła. Wyglądem przypomina gastroskop, aparat służący do diagnostyki górnego odcinka pokarmowego.

Kolonoskopia pozwala wykryć wszelkie nieprawidłowe zmiany w jelicie:

• owrzodzenia,
• uchyłki,
• polipy,
• zlokalizować krwawienia ze śluzówki jelita grubego,
• głównie jednak służy do zdiagnozowania raka jelita grubego.

Podczas badania możliwe jest też wykonanie drobnych zabiegów:

• zatamowanie krwawienia z jelita,
• usunięcie polipów lub łagodnych guzków błony śluzowej,
• pobranie z nich wycinków tkanki, które oddaje się do badania histopatologicznego,

Kolonoskopia – wskazania

• przy częstych zaparciach,
• uporczywych biegunkach,
• jeśli odczuwamy ból przy wypróżnianiu,
• kiedy w stolcu pojawia się krew,
• gdy lekarz podejrzewa, że przyczyną chudnięcia jest choroba jelita,
• w wieku około 40 lat, jeśli rodzice lub rodzeństwo chorowało na raka jelita grubego,
• po skończeniu 50 lat koniecznie trzeba zrobić badanie profilaktycznie.

Kolonoskopia – przeciwwskazania

• ostre stany zapalne toczące się w jamie brzusznej,
• kobiety w ciąży.

Kolonoskopia – przebieg badania

Końcówkę kolonoskopu lekarz wprowadza poprzez odbyt, odbytnicę i esicę do końca jelita grubego. Na ekranie, w powiększeniu, ogląda ścianki początkowego i końcowego odcinka jelita. Badanie często sprawia ból spowodowany wtłaczaniem powietrza do jelita i ruchem endoskopu. Ostatnio coraz więcej kolonoskopii wykonuje się pod narkozą. Po dokładnym wywiadzie lekarz ocenia, czy pacjent kwalifikuje się do znieczulenia. Tuż przed zabiegiem anestezjolog podaje dożylnie leki znieczulające i przeciwbólowe. Powodują one całkowite zniesienie bólu i płytki sen na czas trwania badania. Małe dawki leków podaje się również w trakcie zabiegu. Są one tak odmierzane, żeby pacjent obudził się z narkozy w chwili zakończenia badania. Badanie trwa zwykle kilkanaście minut. Po zabiegu przeprowadzonym ze znieczuleniem przez około 30-60 minut trzeba zostać pod kontrolą personelu medycznego.

Z narkozy częściej korzystają osoby odczuwające silniej ból:

• kobiety,
• osoby szczupłe,
• cierpiące na zespół jelita wrażliwego,
• pacjenci po operacjach w obrębie brzucha.

Kolonoskopia – przygotowanie

• Na trzy dni przed badaniem należy zwiększyć ilość wypijanych płynów.
• Trzeba też powstrzymać się od jedzenia warzyw i owoców, mających drobne pestki, np. truskawek, jagód, pomidorów.
• Niewskazane jest też pieczywo z pestkami siemienia, maku, sezamu. Pestki mogą przylegać do błony śluzowej jelita i w trakcie badania stanowią przeszkodę w obejrzeniu jej powierzchni.
• Dzień przed badaniem powinno się zjeść lekkie śniadanie (bez mleka i owoców).
• W dniu badania należy być na czczo.
• Przed zabiegiem należy wypić preparat przeczyszczający, rozpuszczony w 4 litrach wody niegazowanej.
• Czasami potrzebne bywa wykonanie lewatywy, która dokładnie oczyści ścianki jelita grubego.

Wielu pacjentów odczuwa wstyd przed tym badaniem i strach przed bólem. Trzeba nad tym jednak zapanować, bo tylko takie badanie pozwoli sprawdzić lekarzowi , czy w jelicie nie doszło do groźnych zmian. Bardzo często to badanie ratuje życie pacjenta, tylko wcześnie wykryte zmiany nowotworowe są uleczalne.

Kolonoskopia jest zabiegiem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia, gdy dostaniemy skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu lub gastrologa. Jeśli chcemy je wykonać profilaktycznie, wtedy za badanie musimy zapłacić (300-350 zł).