Reinkarnacja to pogląd, wedle którego po śmierci dusza może wcielić się w zupełnie nowy byt fizyczny. W sensie dosłownym oznacza powtórne wcielenie.
Reinkarnacja jest pojęciem leżącym u podstaw wielu religii, przede wszystkim hinduizmu, dźinizmu, wierzeniach afrykańskich, orfizmu (kult Dionizosa). Obecne jest także u pitagorejczyków, w platonizmie, gnostycyzmie, kabale, spirytyzmie, teozofii. Występuje poniekąd także w buddyzmie, jednakże buddyści wyznają przy tym doktrynę o braku duszy indywidualnej.
Reinkarnacja w hinduizmie
Najbardziej rozbudowaną formę wiara w reinkarnację przybrała w hinduizmie. Hindusi wierzą, że cykl śmierci i ponownych narodzin trwa aż do całkowitego zjednoczenia z Brahmanem (bezosobowym Absolutem, posiadającym pełną cechę wieczności), które jest nieskończone. Człowiek nie może sterować bezpośrednio procesem wcielania się w kolejne żywota, o kierunku wędrówki duszy decyduje karma, która jest indywidualna dla każdej duszy. Karma jest przyczyną, rozumianą poprzez prawo przyczyny i skutku – czyny człowieka wpływają na tworzenie się przyszłości, mających nadejść doświadczeń, przez co każdy człowiek odpowiada za własne szczęście i cierpienie, oraz za to, jakie doznania ściąga na siebie i innych, każdy wykonany przez człowieka gest i czyn po jakimś czasie (krótszym lub dłuższym) wraca do niego. Poprawianie własnej karmy poprzez zgodne ze wskazaniami Dharmy uczynki powoduje, że po śmierci człowiek wciela się w lepszy byt, wtedy zaś, gdy człowiek zachowuje się źle, pogarsza karmę i wciela się w gorsze byty. Reinkarnacja zatacza kręgi, które przerwać może osiągnięcie oświecenia, które jest zarazem oczyszczeniem karmy.
Reinkarnacja w buddyzmie
W buddyzmie występują podobne w ogólności poglądy dotyczące reinkarnacji. Występuje jedna istotna różnica – buddyzm podkreśla, że nie istnieje dusza, będąca obrazem „ja”, która przechodzi do następnego życia. Po śmierci człowiek rozpada się na pięć skandh – skupisk (forma materialna, uczucia, percepcja, formacje mentalne i świadomość). Zdaniem buddystów nie występuje nic trwałego, co przechodzi do kolejnego życia, jednakże karma pozostała z poprzedniego życia może wpływać na następne. O procesie reinkarnacji sporo mówi pogląd zwany „Dwanaście ogniw współzależnego powstawania”, odnoszący się bezpośrednio do Czterech Szlachetnych Prawd buddyzmu. Buddyzm rozróżnia istnienie kontinuum ciała i umysłu. Kontinuum umysłu w momencie narodzin staje się współzależne z kontinuum ciała, jednak po śmierci uniezależnia się.
Reinkarnacja w chrześcijaństwie
Pojęcie reinkarnacji nieobce jest również chrześcijaństwu. W niektórych jego odmianach występowały niektóre aspekty wiary w reinkarnację, które jednak zanikły po soborze w Konstantynopolu w roku 553. Większość kościołów chrześcijańskich całkowicie odrzuciła wiarę w możliwość reinkarnacji, zastępując ją ideą bezpośredniego pochodzenia duszy człowieka od Boga oraz jednokrotnej śmierci i Sądu Ostatecznego. Przyczyną, dla której chrześcijanie odrzucili reinkarnację był głównie wers z Listu do Hebrajczyków, który mówił, że ludzie umierają raz, po czym następuje sąd. Znajdują się jednak zwolennicy reinkarnacji w wyznaniach chrześcijańskich, twierdzą oni, że zarówno Stary jak i Nowy Testament zawierają cytaty, które mogą nawiązywać do zjawiska reinkarnacji. Najczęściej przytaczanym przykładem są wypowiedziane przez Jezusa słowa, że Jan Chrzciciel to Eliasz, który miał przyjść. Również Paruzja, czyli ponowne przyjście Jezusa na ziemię przy końcu świata, ma prawo być odczytywana jako przesłanka do wiary chrześcijan w reinkarnację.
Reinkarnacja w islamie
Reinkarnacja częściowo występuje również w religii muzułmanów. Co prawda zdecydowana większość z nich odrzuca reinkarnację, istnieją jednak nurty sufich, dla których wiara w reinkarnację nie jest sprzeczna z Koranem. Sufi powołują się na werset Koranu, w którym pada stwierdzenie, że Bóg daje życie umarłym, po czym sprowadza na nich śmierć i znowu daje życie. Innym przykładem są słowa Koranu „Ty wyprowadzasz żyjące z martwego i Ty wyprowadzasz martwe z żyjącego”.
Reinkarnacja w judaizmie
Cząstka wiary w reinkarnację pojawia się także w judaizmie. Istnieje tam doktryna gilgul neszamot. Oparta jest ona o wersy Księgi Hioba, według niej każda z dusz ze swej natury chce stać się doskonała i zjednać się z Bogiem. Gdy nie zdąży tego uczynić za życia, dostaje kolejną szansę w innym już ciele. Ci ludzie, którzy nie odpokutują swej niegodziwości w ciągu życia, w kolejnym wcieleniu kontynuują pokutę poprzez przyjmowanie spadających na nich kar, które oczyszczają duszę. Podróż duszy może zakończyć jej całkowite oczyszczenie bądź sam Mesjasz.
Was this helpful?
6 / 0