Piłka siatkowa, popularnie zwana siatkówką, to gra drużynowa, w której uczestniczą dwa sześcioosobowe zespoły (odmiana klasyczna, halowa). W każdym zespole gra rozgrywający, atakujący, dwóch środkowych i dwóch przyjmujących oraz libero. Na boisku przebywa tylko sześciu zawodników, ponieważ libero zmienia się najczęściej ze środkowymi, gdy drużyna przyjmuje zagrywkę. Historia siatkówki sięga 1895 r. Jej pomysłodawcą był Amerykanin William G. Morgan, nauczyciel wychowania fizycznego. Premierowy pokaz stworzonej przez niego dyscypliny, nazwanej Mintonette, odbył się 9 lutego 1895 r. w sali gimnastycznejw Young Men’s Christian Associaton (YMCA) w mieście Holyoke w stanie Massachusetts. Międzynarodową Federację Piłki Siatkowej (FIVB) powołano do życia we Francji w dniach 18 – 20 kwietnia 1947 r. Pierwszym prezydentem Federacji wybrano Francuza Paula Libaud, zaś jednym z jego zastępców mianowany został Polak Zygmunt Nowak. FIVB zrzeszało 14 krajów członkowskich: Belgia, Brazylia, Czechosłowacja, Egipt, Francja, Holandia, Jugosławia, Polska, Portugalia, Rumunia, Urugwaj, Stany Zjednoczone, Węgry i Włochy. Pierwsze Mistrzostwa Świata mężczyzn zorganizowano w 1949 r., a w 1952 Mistrzostwa Świata kobiet. Podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 r. siatkówka (zarówno w wydaniu kobiet, jak i mężczyzn) weszła do programu olimpijskiego.
Generalną zasadą gry jest obijanie piłki dowolną częścią ciała tak, by przeleciała ona na drugą stronę siatki i dotknęła połowy boiska, którą zajmuje przeciwnik. Piłkę najczęściej odbija się rękoma sposobem dolnym lub górnym. Każdy ze stojących naprzeciw siebie zespołów może wykonać tylko trzy odbicia, nazywane kolejno odbiorem, wystawieniem i atakiem. Każde kolejne odbicie jest błędem. Siatkówka jest grą drużynową nie obwarowaną żadnym litem czasowym. Drużyny grają, dopóki jedna z nich nie wygra trzech setów. W każdym secie gra toczy się do zdobycia 25 punktów, z zachowaniem co najmniej dwupunktowej przewagi. Jeżeli jednak obie drużyny zdobędą po 24 punkty to gra toczy się dalej, aż do momentu osiągnięcia owej dwupunktowej przewagi. Wyjątkiem jest set piąty, zwany również „tie-break”. Jest rozgrywany wówczas, gdy wynik meczu po czterech setach wynosi 2:2. W tym szczególnym secie zawodnicy muszą zdobyć jedynie 15 punktów, ciągle z zachowaniem zasady dwupunktowej przewagi.
Boisko do gry w siatkówkę ma wymiary 18×9 m. Jest prostokątem ograniczonym dwiema liniami bocznymi i dwiema końcowymi. Na zewnątrz tych linii znajduje się strefa wolna o szerokości co najmniej 3 m. Linia środkowa dzieli boisko na dwa równe kwadraty o wymiarach 9×9 m, które zajmują drużyny przeciwne. Nad osią linii środkowej znajduje się siatka. Piłka do gry w siatkę zrobiona jest z miękkiej naturalnej skóry lub skóry syntetycznej. Wewnątrz znajduje się gumowa dętka. Obwody piłki sięgają 65-67 cm, a masa 260-280 g. W czasie trwania oficjalnych zawodów krajowych lub międzynarodowych piłka musi spełniać standardy zatwierdzone przez FIVB. Używanie innych piłek, niż te zatwierdzone przez FIVB musi być wcześniej uzgodnione z federacją. Podczas oficjalnych zawodów używa się trzech piłek, które muszą mieć takie same parametry, tj.: obwód, ciężar, ciśnienie, typ oraz kolor. Najczęściej używane piłki produkuje MIKASA a także MOLTEN.
Zmiany zawodników w czasie trwania meczu są obwarowane wieloma regułami. W jednym secie można dokonać do sześciu zmian. W tym samym czasie trener może zmienić kilku zawodników. Zawodnik ustawienie początkowego może zejść z boiska tylko raz w czasie trwania danego seta i może powrócić na boisko wyłącznie na miejsce, jakie pierwotnie zajmował. Gracz rezerwowy może wejść na boisko w miejsce zawodnika z ustawienia początkowego i może być zmieniony tylko przez tego zawodnika, którego sam zastąpił. Zawodnik zwany libero nie liczy się do liczby zmian. Jeżeli przy zmianie złamano regulamin, a gra została wznowiona, to zmiana musi zostać skorygowana zgodnie z regulaminem, a zespół który dokonał wadliwej zmiany zostanie ukarany przegraniem akcji. Jeżeli sędziowie są w stanie wskazać moment powstania błędu w zmianie, to punkty zdobyte w czasie jego trwania są anulowane, natomiast punkty zdobyte przez przeciwnika zachowują się.
Siatkówka na przestrzeni dziejów stała się grą bardzo popularną. Duże zainteresowanie nią szerokiej publiczności doprowadziły do powstania licznych jej odmian. I tak do dziś znamy m.in.: siatkówkę halową, plażową, a nawet siedzącą. Pierwsza z odmian to najbardziej znana odmiana klasyczna. Siatkówka plażowa rozgrywana jest na piaszczystych plażach lub boiskach. Charakteryzuje się małą liczba zawodników – na igrzyskach olimpijskich stosuje się schemat po dwóch zawodników w każdej drużynie. Natomiast siatkówka siedząca w założeniu została wymyślona jako sport dla osób niepełnosprawnych, jednak spora jej atrakcyjność spowodowała, że jest uprawiana również przez pełnosprawnych siatkarzy.
Was this helpful?
0 / 0