Ułożeniem płodu nazywamy orientację części płodu względem siebie. Wyróżniamy ułożenie dowolne, kiedy na płód nie działają żadne siły wydalające, oraz ułożenie przymusowe, występujące w chwili przyparcia do wchodu dróg rodnych części przodującej płodu. Jeśli częścią przodującą jest główka dziecka wyróżniamy ułożenie przygięciowe, gdzie głowa przygięta jest w kierunku klatki piersiowej, oraz ułożenie odgięciowe, w którym główka odgięta jest od klatki piersiowej. W trakcie porodu prawidłowe jest ułożenie przygięciowe.
Położeniem płodu natomiast jest stosunek osi długiej płodu do osi macicy i kanału rodnego.
Wyróżniamy położenie:
- Podłużne główkowe.
- Czołowe.
- Miednicowe.
- Skośne i poprzeczne.
Choć terminy: ułożenie i położenie płodu są odmienne znaczeniowo, często używa się ich do określenia właśnie stosunku osi płodu do osi macicy. W praktyce więc termin ułożenie i położenie płodu znaczą to samo.
Dziecko znajdujące się w łonie matki przyjmuje pozycję wyjściową około trzydziestego drugiego tygodnia ciąży. Najwłaściwsze do porodu jest położenie podłużne główkowe. W ten sposób ustawia się zdecydowana większość noworodków (około 95%). Zdarza się jednak, że dzieci układają się inaczej. Przyczyną tego są zwykle mięśniaki i zrosty macicy, wady w jej budowie oraz łożysko przodujące i niektóre schorzenia płodu, chociaż istnieje możliwość, że całkiem zdrowe dziecko zdrowej kobiety przyjmie przed porodem niestandardową pozycję.
Ułożenie płodu podłużne główkowe – dziecko ma główkę nachyloną ku klatce piersiowej i ustawione jest głową do ujścia macicy. Takie ustawienie prawie zawsze kończy się porodem naturalnym, wynika to z tego, że główka dziecka jest największa i toruje drogę całej reszcie. Cesarskie cięcie wskazane jest wtedy, gdy u dziecka wystąpiły jakieś komplikacje, na przykład zaburzenia w czynności serca, zatrzymanie akcji porodowej oraz inne poważne zagrożenia dla dziecka lub matki.
Ułożenie płodu czołowe – w takim ułożeniu główka dziecka odchyla się mocno do tyłu (taka anomalia występuje często, gdy dziecko owinięte jest pępowiną. Podczas badania wewnętrznego położnik wyczuwa czoło lub twarz dziecka (ułożenie twarzyczkowe). W takiej sytuacji zwykle nie ma możliwości przeprowadzenia porodu naturalnego, gdyż dziecko zagrożone jest wieloma urazami. Poród naturalny może odbyć się jedynie wtedy, gdy noworodek jest mały, a sama akcja porodowa przebiega bardzo szybko. Zwykle jednak poród taki kończy się cesarskim cięciem.
Ułożenie płodu miednicowe – występują dwa rodzaje takiego ułożenia: pośladkowe (gdy w badaniu lekarz wyczuwa pupę dziecka) lub miednicowe zupełne – wtedy wyczuwa się pośladki oraz stopy. Ułożenie drugie jest lepsze, gdyż złączone z pośladkami stopy równe są obwodowi głowy, więc dobrze utorują dziecku drogę do wyjścia na świat. Poród naturalny możliwy jest do przeprowadzenia, jeśli kobieta rodziła już wcześniej, jeśli nie ma komplikacji w porodzie oraz jeśli miednica kobiety jest duża a dziecko jest mniejsze od poprzedniego. Cesarka natomiast dotyczy kobiet, które rodzą po raz pierwszy, u kobiet rodzących kolejny raz wtedy, jeśli dziecko jest duże, występują nieprawidłowości w konstrukcji miednicy, lub gdy wody płodowe odpłynęły wcześniej.
Ułożenie płodu poprzeczne lub skośne. Dzidziuś położony jest barkiem lub plecami do dołu, główkę ma po lewej czy prawej stronie miednicy, odwróconą w bok. Ułożenie takie dotyczy średnio jednej na sto kobiet. W takim przypadku nieodzowne jest rozwiązanie ciąży za pomocą cesarskiego cięcia, poród naturalny jest w zasadzie wykluczony, stanowi dla dziecka zbyt wielkie zagrożenie. Wiąże się z ryzykiem pęknięcia macicy, dysocjacji barkowej dziecka. Jeśli ciężarna odpowiednio wcześniej dowie się, że dziecko nie przyjęło prawidłowej pozycji, może w pewnym stopniu na nią wpłynąć, poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń, częstych zmian ułożenia ciała. Może to skłonić dzidziusia do przyjęcia odpowiedniego ustawienia.
Was this helpful?
2 / 0