Zaburzenia osobowości

Wrzuć artykuł na Fejsa! poleć na NK

Każdy człowiek ma swoją własną indywidualną osobowość. Jest to zespół trwałych cech psychicznych, które normują zachowanie danej jednostki wobec innych ludzi, zwierząt, przedmiotów i zjawisk występujących na świecie. Osobowość rozwija się stopniowo podczas całego życia człowieka. Szczególnie intensywnie kształtowana jest w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym proces ten nosi nazwę socjalizacji. Jeśli te cechy zostaną zaburzone mamy do czynienia z zaburzeniem osobowości.

Jeszcze do niedawna istniało przekonanie, że przyczyną zaburzeń osobowości są różnego rodzaju nerwice. Dziś już wiadomo, że przyczyną powstawania takich zaburzeń jest cecha zwana osobowością psychoneurotyczna. Jej cechami są brak odporności psychicznej, słabe ego, nieustanne poczucie winy i wrażliwość emocjonalna. Często tym cechom towarzyszy również naiwność czy silne skłonności do fantazjowania. Jeżeli występują w znacznym nasileniu, taka osoba wymaga intensywnego leczenia.

Typowymi objawami towarzyszącymi zaburzeniom osobowości są problemy z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji z otoczeniem, szczególnie w stosunkach partnerskich, utrata kontroli nad własnym zachowaniem czy okazywaniem uczuć. Osoba chora ma kłopot z życiem w zgodzie ze swoja rodziną, najbliższymi, kolegami w pracy. Często wpada w różnego rodzaju tarapaty z których ciężko się wydostać. Może mieć objawy podobne do depresji, takie jak smutek, rozdrażnienie czy nieustanne poczucie winy.

Rozróżniamy trzy główne typy zaburzeń osobowości, są to typy objawowo-lękowe, podejrzliwe i emocjonalno-impulsywne. Postaramy się pokrótce scharakteryzować każdy z nich. Pierwszy to typ objawowo-lękowy. Osoby takie są zazwyczaj bardzo podatne na wpływy innych ludzi, chcą żeby ktoś za nich dokonał ostatecznego wyboru, mają niskie poczucie własnej wartości. Często zdarza się, że wykazują cechy pedantyczne, w życiu lubią się kierować sztywnymi zasadami moralnymi. Niejednokrotnie prowadzi to do osądzania innych ludzi i ich krytykowania. Jednocześnie boja się samodzielnie podejmować decyzje. Osobowość podejrzliwa natomiast cechuje się trudnością w formułowaniu myśli. Osoby takie są bardzo nieufne i podejrzliwe wobec otaczającego je środowiska. W każdym widzą swoich wrogów. Unikają kontaktu z ludźmi często są to samotnicy, którzy żyją w sferze marzeń i fikcji. Ostatni typ emocjonalno-impulsywny, to człowiek, dla którego jego wygląd zewnętrzny jest bardzo ważny. Wszelkie, nawet drobne kłopoty nadmiernie wyolbrzymia. Chce ciągle być w centrum zainteresowania i marzy o wielkiej karierze. Lubi gdy ludzie liczą się z jego zdaniem, pomagają mu. Taki człowiek działa pod wpływem impulsu, bardzo szybko się denerwuje wszczyna kłótnie i bójki. Po fakcie nigdy nie wyciąga wniosków i nie uczy się na swoich błędach a także nie ma wyrzutów sumienia. Nieraz dochodzi do samookaleczeń spowodowanych brakiem akceptacji własnej osoby. Potrafią bardzo szybko nawiązywać ale tak samo szybko tracić dobre relacje z otoczeniem.

W nadzwyczajnych sytuacjach może dojść do mieszania się poszczególnych typów zaburzeń emocjonalnych. Człowiek dotknięty takimi objawami jest nieprzewidywalny. Bardzo trudno określić jego reakcje na różne, czasem nawet błahe sytuacje codziennego życia. Rzadko jest niebezpieczny dla otoczenia. Taki człowiek, szczególnie pozostawiony samemu sobie, jeszcze bardziej będzie zamykał się w sobie i z pewnością sam nie poradzi sobie z chorobą.

Warto umożliwić mu swobodny dostęp do specjalisty, namówić go na spotkanie i pomóc mu w terapii. Może to być leczenie farmakologiczne. Zazwyczaj podaje się leki przeciwpsychotyczne (m.in. niwelują stan ciągłej podejrzliwości), normotymiczne (uspokajają organizm i łagodzą agresję) lub przeciwdepresyjne (te mają za zadanie pozbyć się objawów towarzyszących depresji, takich jak poczucie bezradności lub niskiej samooceny a także stanów ogólnego przygnębienia). Można także zastosować terapię indywidualną, polegającą na regularnych spotkaniach z terapeutą lub skierować chorego na terapię grupową. W tym ostatnim przypadku chory ma możliwość uczestnictwa spotkaniach grup ludzi, którzy maja podobne problemy psychiczne.

Was this helpful?

0 / 0