Bardzo dobrze znany zakon dla każdego ucznia gimnazjum, powieść Henryka Sienkiewicza opowiada o niegdysiejszym konflikcie naszego kraju z Zakonem Krzyżackim. Niestety nie o tym jest ten artykuł więc przejdźmy do sedna. Pełna nazwa Zakonu Krzyżackiego to Zakon Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie. Zakon Krzyżacki był jednym z trzech największych istniejących na świecie, porównywalne były tylko dwa zakony, Zakon Joannitów oraz Zakon Templariuszy, zakony te powstały w wyniku wielu krucjat, czyli wypraw do Ziemi Świętej w obronie pielgrzymów w wieku jedenastym i dwunastym. Zakon Krzyżacki został sprowadzony przede wszystkim po to by zapewnić pełne bezpieczeństwo podczas ewangelizacji ludów bałtyckich określanych Prusami. Zakon jednak opanował Prusy Wschodnie (nazwa powstała nieco później), a także ziemie obecnej Łotwy oraz Estonii, po czym stworzył na tych ziemiach państwo o nazwie Prusy Zakonne.
Struktura Zakonu Krzyżackiego
Cała społeczność Zakonu Krzyżackiego składała się przede wszystkim z braci-rycerzy, braci-służebnych oraz braci-kapłanów. Bracia-Rycerze byli najwyżej w hierarchii społeczności i sprawowali władzę, natomiast bracia-kapłani spełniali głównie swoje duchowe posługi w wydarzeniach Zakonu Krzyżackiego, z kolei bracia-służebni byli zazwyczaj podoficerami, składali oni śluby wieczyste bądź też jedynie na określony czas służby. W całej społeczności istniały także osoby, które nie były pełnoprawnymi braćmi, czyli po prostu służyli w zakonie i pomagali podczas codziennych czynności. W Zakonie Krzyżackim jak w większości zakonów na czele stał wielki mistrz, który był wybierany dożywotnio przez całą kapitułę generalną zakonu. Większość decyzji podejmowanych wewnątrz zakonu leżała po stronie wielkiego mistrza, śmiało można powiedzieć, że był władcą absolutnym, jednak w kwestiach bardzo poważnych jak chociażby rozpoczęcie wojny decyzja zapadało dopiero po konsultacjach z całą kapitułą zakonu krzyżackiego. Kapituła Zakonu Krzyżackiego nie byłą wybierana „demokratycznie”, obecni członkowie Kapituły dobierali członków jeśli wcześniejsza osoba, piastująca dane stanowisko poniosła śmierć. Członkowie kapituły byli wybierani z ogółu braci-rycerzy. Kapituła wybierała komtura, marszałka, szpitalnika, skarbnika, mincerza oraz szafarza.
Historia Zakonu Krzyżackiego
Historia całego Zakonu jest naprawdę burzliwa. Swoisty początek dla całego Zakonu Krzyżackiego dało zdarzenie do którego doszło w 1191 roku podczas oblężenia Akki w trakcie trwania trzeciej krucjaty. Wtedy to rycerze krzyżowi, postanowili założyć stowarzyszenie, nieformalne, opiekujące się rannymi oraz chorymi Niemcami. Rycerze niemieccy chcieli troszczyć się o swoich krajan, ponieważ dwa wcześniej wymienione zakony zawsze w pierwszej kolejności troszczyły się o swoich obywateli. W późniejszym czasie tym rycerzom niemieckim przekazany został szpital w Akkce, jego nazwa ma bardzo dużo wspólnego z pełną nazwą Zakonu Krzyżackiego. Szpital ten nosił nazwę Najświętszej Marii Panny przy Domu Niemieckim w Jerozolimie. W 1191 roku, papież Klemens III oficjalnie zatwierdził istnienie zakonu, jednak dopiero w 1198 roku papież Celestyn III nadał status zakonu rycerskiego, dodatkowym profitem dla Zakonu Krzyżaków było zwolnienie ziem zakonu z opłacania dziesięciny.
Wyróżnikiem Zakonu Krzyżackiego stał się czarny krzyż na białym tle, po zakończeniu krucjat, a przede wszystkim wielu porażek z tym związanych Zakon Krzyżacki przeżywał poważny kryzys. W dalszych latach istnienia, wielcy mistrzowie zakonu na drodze dyplomatycznej otrzymywali od papieży kolejne przywileje, a także tereny we Włoszech, , Niemczech czy Palestyny. Zakon Krzyżacki stał się do tego stopnia potężny, że udało mu się utworzyć na terenie dawnych Prus państwo o nazwie Prusy Zakonne. Niestety, jak prawie wszystko w naszym świecie tak i Zakon Krzyżacki musiał kiedyś upaść, wszystko to w wyniku swoich łupieżczych działań. Zakon Krzyżacki sypał się coraz bardziej, doprowadził do wojny polsko-krzyżackiej na początku szesnastego wieku. Zakon wojnę tą przegrał, a polski król Zygmunt Stary zmusił ówczesnego wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, Albrechta Hohenzollerna do oddania hołdu w 1525 roku, co sprawiło, że stał się on wieczystym lennikiem Królestwa Polskiego.
Zakon Krzyżacki w dzisiejszych czasach
Zakon Krzyżacki, który niegdyś był potęgą i niestety zalazł dobrze za skórę Królestwu Polskiemu istnieje po dziś dzień. Główna siedziba zakonu mieści się aktualnie w Wiedniu, przy ulicy Singerstraße, obok głównej siedziby znajduje się Archikatedra św. Szczepana. Aktualnie Zakon Krzyżacki posiada czterogrupową hierarchię, należą do niej bracia zakonni, księża oblaci, siostry zakonne oraz familiarów (osoby świeckie lub duchowni diecezjalni. Na czele całej organizacji stoi wielki mistrz opat, którym jest ksiądz dr Bruno Platter, wybrany w 2000 roku, aktualnie sprawuje już swoją trzecią, sześcioletnią kadencję.
Was this helpful?
2 / 1